Mien en Tijn herinneren zich beide nog de duitse les, die ze op de lagere school kregen. In Zijtaart gaf Zr. Theodrika les aan de klassen 5, 6 en 7. De 7^e klas kreeg verplicht 3 uur per week duitse les. Dit deed Zr. Theodrika natuurlijk met tegenzin, maar het moest. Veel duits werd er daarom ook niet geleerd, als het maar niet ‘stonk’ als er controle was. Ze weet nog wel dat ze een halfvol geschreven schrift van Toos Bosch moest overnemen. In die tijd was er een tekort aan alles en een niet volgeschreven schrift werd niet weggegooid. Tijn kan zich alleen nog Ein Maus, ein Maus in unserem Kornhaus herinneren. Ongetwijfeld een stukje landbouwonderwijs om de ongediertebestrijding te promoten.

Mien van de Ven herinnert zich ook nog de schilderijen van Mien van den Tillaart (van Hoeve Corsica), die in de gang van het klooster hingen. Ze heeft eens verzucht: ‘Was ik maar Mien van den Tillaart, dan kon ik ook zo mooi schilderen’. Ze had toen eens moeten weten, dat ze door de trouwen met Tijn van den Tillaart zo zou gaan heten...

 

Enkele maanden na het drama met Fientje eind 1943 komt er via koerierster Gré van Dijk een joods meisje van anderhalf jaar bij de familie van de Tillaart (Hoeve Corsica). Aan Bertha van de Tillaart wordt gevraagd of zij een adres kon vinden voor het kindje. Bertha durfde niemand te vragen, vooral omdat in Zijtaart iedereen, die bereid was te helpen al wel een onderduiker had. Bertha krijgt van thuis toestemming om Irma op te halen bij het station van Veghel. Gré van Dijk bracht het meisje en Bertha zette het in een mandje achter op haar fiets en nam het kindje mee naar huis. Berta vertelt: “Voor de buren was zij een Rotterdams meisje, dat geen ouders meer had; voor vreemden was zij mijn dochtertje. ’t Was een heel lief meisje, dat eigenlijk Selma de Windt heette, maar die wij Irma noemden. Na de oorlog heeft een tante van haar Irma teruggehaald.” Met pijn in het hart staat de familie Van de Tillaart en vooral Bertha na de oorlog het meisje af. Sedertdien is het contact behouden gebleven.

Na Irma arriveerde een onderduiker uit Amsterdam, Bert Meijer. Hij zal tot na de bevrijding van ons land blijven. Bovendien verbergt men op Hoeve Corsica enige tijd een meisje, genaamd Stientje Keizer en vervolgens Alie Heemskerk, ook uit Amsterdam. Dit allemaal, ondanks het feit, dat de schrik er goed inzit na het ophalen van Fientje. Constante spanning en angst voor iets onverwachts beheerste het leven op Hoeve Corsica. Bertha van de Tillaart herinnert zich verder: “Van alle onderduikers in de buurt kwam er dikwijls een stel ’s avonds naar ‘Radio Oranje’ luisteren. Aangezien het toestel in de zolder boven aan de trap was ondergedoken, lagen wij ooit met tien man op de trappen naar boven. Ook waren er verschillende Joden ondergedoken in Uden, die door onze verzetsmensen van bonkaarten werden voorzien. Nadat een hele tijd Van de Hoogenhoff dat gedaan had, maar bang was dat het in de gaten liep, heb ik dat verder gedaan. Je zat wel voortdurend in spanning na het ophalen van Fientje.”

"Piet van de Linden had in Eindhoven een motor gesjacheld, geruild tegen bonnen en zo, een Norton. Hij vroeg: “Janus durfde gij er het eerst op te rijden. Ik zal wel zeggen hoe ‘t moet. Ge hoeft ditte mar los te laten en dan gaat ie.” Ik reed drie vier rondjes door het veld. Piet durfde het toen ook. Onze Johan durfde niet. Piet: “En durfde naar jullie huis te rijden.” Ik ben toen over het karrespoor naar ons huis toe gereden.

De ondergrondse, dat was toen Jan van Loo, die zat toen op Zijtaart, die wilden de motor vorderen om de Canadezen te helpen, maar Piet wilde zijn motor houden. Piet ging de motor een eind in de grond begraven en er aardappellof overheen gooien. Toen we daar mee bezig waren, kwam er een klein vliegtuigske overgevlogen en die draaide met een scherpe bocht over ons heen. Onze Johan had zijn goei kleren voor de kerk nog aan en schoot met zijn kleren door de prikkeldraad. Maar hij vloog weer door. Wat later kwam de ondergrondse de motor halen.“Dat kun je niet maken, wij moeten de Canadezen helpen. Wij moeten de oorlog winnen,” zeiden ze. Piet heeft hem toen maar laten vatten. Piet heeft er nooit niks meer van gezien en er niks voor teruggekregen."

 

Piet: “Het vliegveld Volkel was gebombardeerd. Dat was al een keer eerder gebeurd, maar dit keer was het veel erger. Wij moesten er naar toe komen om de om kraters te dichten. Wij hadden twee paarden, maar als je een bewijs had van de rijksveearts dat de paarden dragend waren, dan hoefden de paarden er niet heen. Die veearts was dokter Bussemakers, hij woonde in de NCB laan. Hij dronk nogal veel. Ons vader ging er naar toe met een fles drank en onze paarden waren meteen dragend. Bussemakers schreef een briefje en onze paarden waren vrijgesteld.

Onze Theo en ik moesten wel naar Volkel toe, om er te gaan werken. Ik gaf op, dat ik voerman was. Toen kreeg ik het goed. Ik moest een ossenkar met twee grote houten wielen besturen. Ik denk dat de Duitsers die kar in Polen of zo gevorderd hadden. Hij werd getrokken door twee luie ossen. Daar heb ik plezier mee gehad, ik moest wel een paar minuten roepen, voordat die beesten aankuierden. Op een afstand kon je bijna niet zien dat de kar vooruitging. Maar wel sterk, die beesten.

Op een keer stond ik met de kar helemaal achteraan de startbaan bij de bossen, terwijl wel zo’n 40 man de kar met zand aan het laden waren. Plots klonk het alarm, een luchtaanval. Alle boeren renden hals over kop naar de bossen, weg van de barakken, want daar zouden bommen kunnen vallen. Als je al die mannen met hun karren over de startbaan zag vluchten, het was net Ben Hur. Dat ging met geweld.

Op zekere dag was onze Theo de kar mee af aan het laden bij een bomkrater vlak bij de barakken. (Theo was toen 17 jaar.) Hij ging in de put, omdat het zand onderin niet goed zat. Een mof stond er te commanderen dat het niet goed was, en onze Theo moest uit de put komen en de mof ging toen zelf in de krater. Onze Theo gooide toen een volle schep zand bij die Mof in zijn nek. Hij deed verschrikkelijk lelijk, die dikke mof. “Wer hast das gemacht!!” Niemand zei iets. Het bleef doodstil… Niemand verraaide onze Theo. Sommigen waren als straf een paar dagen zonder eten in een bunker opgesloten. Eentje had er een keer een potje vet op zak. Dat mocht niet, die ging toen de bunker in. Ik zie hem nog op een kist staan die dikke mof. ‘s Avonds als we afgewerkt waren, dan had hij onze Ausweisen in zijn hand en dan riep hij vanaf die kist onze namen af: “Petroes!! Lambertoes!! Van Den Tillaart!!”

 

 20 en 21 juli 1944: 'Zeer veel vliegtuigen in de lucht, op veel plaatsen werd gebombardeerd.'

De precieze datering van het volgende verhaal is nog niet bekend. Toon Verbakel uit Volkel denkt aan een verband met de volgende crash.

Dit toestel kwam neer langs de straatweg Veghel-Erp, nabij het pompstation van de W.O.B. Het was voor een nachtjacht opgestegen van Fliegerhorst Volkel (25-7-1944 te 00.30 uur) en kwam al vlug na de start in moeilijkheden. Wieden was de enige gesneuvelde en werd begraven op het Ehrenfriedhof te Orthen-'s-Hertogenbosch en op 16-11-1949 overgebracht naar Ysselsteyn - graf CE.2-37. Twee bemanningsleden (Uffz. Wallner en Ogfr. Stomke, resp. Bordfunker en Schutze) overleefden.

"‘We lagen in de bedstee op bed. Er werd geroepen. “Wat hoor ik toch,” zei ons moeder. Even later werd er op het venster gebeukt. Ik ging naar voordeur met een kaars. Ik deed de ketting op de deur, en toen de deur een stukje open. “Offen machen!”  Een Duitser stak zijn pistool door de deur. Ik deed de ketting eraf. “Licht an!”  Ik zeg tegen onze Johan: “Doe de bromolielamp aan.” Ik was bang, want we hadden naar de Engelse zender geluisterd en dat was verboden. Toen zag ik iets in de boomgaard. Een parachute. “O, parachute,” zei ik. “Ja,” knikte hij. Ons moeder zei: “Goddank dat je goed geland bent.” En ze ging in de weer om hem wat melk te geven.

Hij was wezen bombarderen in Engeland en neergeschoten. Er waren er nog drie meer geland in de buurt. Hij wilde opbellen naar de Wehrmacht. Hij vroeg om paard en kar. “Telefonieren.”  Het was om kwart over 3 ‘s nachts. We hadden de parachute binnen in de hert gehaald. Hij keek in de Spiegel. Hij had een wond op zijn lip. Ik zeg: “Johan vatte gij de transportfiets, dan breng ik hem naar Piet van de Hurk.” “Diechtbei,” zei ik, en ik hield mijn handen kort naast elkaar, om dat uit te beelden. “Diechtbei. Fahrad.” Ik kende een paar woordjes Duits. “Jawohl,” zei hij. We mochten de parachute niet houden, die moest mee. We liepen allebei te voet, de parachute voor op de bakfiets.

Om half vier klopte ik bij Piet van de Hurk op de deur. Piet sliep boven. “Janus, bende gij het.” “Ja. Ik heb hier een Duitse parachutist, die moet de telefoon hebben.” Piet deed open. De Duitser trok meteen weer zijn pistool. Hij vertrouwde geen man. Maar Piet die kon goed praten, die zei: “Kom maar mee.” De Duitser heeft toen de Wehrmacht gebeld. Piet zei: “Ik werk het wel met hem af. Ga maar gerust naar huis.”  ‘s Morgens ben ik nog naar Piet wezen horen. Die nacht waren er nog twee meer bij Piet aangekomen. Ze waren hen vanuit Den Bosch op wezen halen.”

"Op een zomeravond sloegen onze twee waakhonden aan. Een van die honden deed zo lelijk. Onze vader eruit en hij ging door de staldeur naar buiten. Daar stond "De Kin" uit Veghel. Zijn echte naam is Van Bussel, hij was een zoon van de bakker. Die heulde met de Duitsers. De Kin had de Gestapo meegebracht en ook Schuurmans, een politieman uit Eerde. De Kin zei: “Roep de hond terug of ik schiet ‘m kapot.” Ons vader riep de hond terug en twee man liepen recht naar boven om mij uit bed te lichten. Ik werd naar beneden geduwd om voor de Kin te verschijnen. ”Ik heb een Ausweis,” zei ik. Dat geloofde hij eerst niet. Maar toen hij het zag en dat ik vrijstelling had gekregen, veranderde zijn houding als een blad aan de boom.

Toen zei De Kin: “Ik moet die hond hebben.” Dat was een Duitse herder. Dat was geen doetje. Die hond was op de politieschool bedorven. Ons vader was een echte hondenman, hij had die hond via ene Leenders te pakken gekregen. Ons vader zei tegen de Kin: ”Als je hem een band om doet, dan mag je hem meenemen.” Hij haalde een ring. De Kin wilde die om de nek van die hond doen. Die hond sprong op hem af en beet de Kin in zijn schouder. Die tuimelde naar achteren. Zijn uniformjas was kapot, hij bloedde. Hij trok zijn revolver om de hond af te knallen. Ons vader sprong er direct voor. “Nee”, zei ons vader. “Ik heb je goed gewaarschuwd.” De Kin deed lelijk, was aan het schelden. Het ging ‘r op. Uiteindelijk zakten ze af. De hond bleef op Corsica.

Toen ze weggingen vroeg Schuurmans: “Hoe moeten we bij Johan Ketelaars komen?” Bij Johan Ketelaars (Max) zat ook een onderduiker. Die woonde op de Doornhoek, waar later Ties Verbruggen woonde, Ties is met een dochter van hem getrouwd. We stuurden de Duitsers helemaal over Zijtaart om. Onze Tjeu sprong meteen op zijn fiets en fietste binnendoor door de Hemel naar Ketelaars om hen te waarschuwen. Hij bonste op de deur. Er werd eerst nog niet opengedaan en hij zag de auto van de Duitsers al aankomen. Gelukkig ging de deur open en de onderduiker is meteen door het raam gesprongen en een korenveld in gevlucht. Onze Tjeu kon ook op tijd wegkomen. De Duitsers hebben de onderduiker niet te pakken gekregen. “Hij is al weg, hij is naar Duitsland werken,"  zeiden ze bij Ketelaars."

In 1943 kwam Corrie van Bakel van school af en ging in Veghel in het gezin van Kersemakers, onze huisarts, werken. In 1944 kwam Frieda van Bakel van school af en zij bleef thuis helpen. Frieda gaf de jongere kinderen te eten en ’s avonds waste ze hen en bracht hen naar bed. Frieda herinnerde zich dat haar broertjes Nico en Theo gemakkelijker schoon te krijgen waren dan de andere jongens. Zij waren dikker en hadden een gladde huid. Marinus moest veel harder gewassen worden en de knieën van Martien werden nooit schoon, ongeacht wat ze gebruikte. Er waren veel luiers te wassen, want er waren altijd wel twee of drie baby’s. Er moesten elke dag 12 paar klompen schoon gemaakt worden. Ze moesten met een soort wit zand en krijt geschuurd worden, en dan schoon gespoeld, en op de vensterbank gezet worden om te drogen. De melkbussen moesten schoon gemaakt worden met wit zand en soda om ze glimmend te houden en vrij van roest. Alle vloeren moesten geschrobt worden, zelfs de cementen vloer op stal. We bestrooiden de huiskamervloer niet meer met wit zand, en dat betekende dat er vaker geschrobt moest worden. Maandag en donderdag waren wasdagen.

3 september 1944: 'Wederom Volkel gebombardeerd.' Op die dag stortten er op het vliegveld Volkel neer:
 

In de nacht van 4 op 5 september 1944 liet het udense verzet op Duifhuis een trein ontsporen. Een van de deelnemers vertelde hierover:

Jan van Sleeuwen en nog drie andere mannen gingen allereerst in Boekel twee derailleurs halen. Dat zijn  ijzeren apparaten, die op de rails werden geschroefd en die zorgden dat de trein bij passage ontspoorde. Jan was als enige gewapend en had een pistool met één patroon tot zijn beschikking. Als plaats waar de ontsporing zou plaatsvinden koos men de grens tussen Uden en Veghel bij Duifhuis, om op die manier bij eventuele represailles de aandacht iets van Uden af te leiden. Het aanbrengen gebeurde ook door vier man, waaronder weer Jan van Sleeuwen. Nadat ze op de spoorrails waren geschroefd, wachtten ze, tot de trein kwam. Hij was laat en reed langzaam. Bij het passeren ontspoorde hij inderdaad, maar door de lage snelheid alleen aan de voorwielen van de locomotief.
 

Na de ontsporing werden door de Duitsers boeren van Duifhuis uit hun bed getrommeld om de inzittenden van de trein, een groot aantal Duitsers en enkele Duitse vrouwen, met paard en kar naar Uden te brengen. De hiervoor beschreven ontsporing, alsmede andere ongeregeldheden, die zich op de spoorlijn bij Eerde voordeden, waren er de reden van dat de Duitsers in het vervolg vlak voor iedere trein een lorry met Grüne Polizei uitstuurden en dat op spoorwegsabotage hoge represailles in het vooruitzicht werden gesteld.

"Die morgen (17 september 1944) kwam Johan van de Rijt naar ons vader (Willem Timmers) met de melding over parachutisten, die volgens hem (bij wijze van spreken) "uit de grond opkwamen". Ik dacht dat ze werkelijk uit de grond kwamen. Ik zie de lucht met die parachutisten nog voor me, een indrukwekkend gezicht voor een zesjarige.

Toen de parachutisten geland waren, begon het echte gevecht voor ons: het bemachtigen van de parachutes! Ik weet zeker dat er minstens twee op ons land terecht zijn gekomen, een rode en een witte. Ons vader heeft nog ruzie staan maken met Willem Kremers over een parachute. Van de rode maakte ze jurken en die witte bruidsjurken. Ik heb nog een foto, waar we die bruidsjurken aan hebben.” Van de touwen werden tassen gemaakt. Een evacué uit Elst, die was ondergebracht bij de familie Van de Rijt, was daar heel handig in. Zij heeft voor half Zijtaart van die tassen gehaakt."

 

In Veghel vonden op 17 september 1944 een tiental Duitsers de dood, vijftig worden gevangen genomen, terwijl het restant vluchtte. Kolonel Johnson koos het huis van dokter Kerssemakers uit als hoofdkwartier. Op Verzoek van Gijs Bosserts en zijn mensen (van de ondergrondse) trokken boeren met karren de plaats binnen en brachten miliaire uitrusting, die was achtergelaten op het landingsterrein. De mensen in Veghel waren als het ware stapelgek van blijdschap. Ze vlogen elkaar om de hals, handen werden gedrukt, dansen werden uitgevoerd op straat. Tonnen bier, kannen melk, manden met fruit werden voor de binnenstromende troepen klaar gezet en aangeboden. In Veghel doemde weldra een nieuw straatbeeld op; mannen met een oranje band om hun arm. Gewone jongens uit Veghel en omgeving met het geweer over de schouder, die de straten schoon veegden van ongewenste elementen. Gijs en Ko Bossert van de ondergrondse hadden kolonel Johnson als het ware opgevangen na de landing en direct contact tot stand weten te brengen. In vrijwel elk Veghels gezin bevonden zich Amerikaanse militairen die zich tegoed doen aan melk, appels en peren. De Veghelse mensen konden genieten van sigaretten en chocolade. Ook in Zijtaart werden militairen ingekwartierd.

’s Avonds kwam de eerste opdracht door. Er moest een bredere brug gelegd worden naast de bestaande brug over de Zuid-Willemsvaart. Ton Kuyper van de ondergrondse nam contact op met de directeur van de ambachtsschool en zocht diverse leraren op. Men sleepte ijzeren balken naar het kanaal.

In de nacht van 17 op 18 september voerden de Duitsers in een mistbank een verassingsaanval uit langs de oostkant van de Zuid-Willemsvaart. Vanaf het aanbreken van de dag werden de Duitsers teruggedreven. Nog twee andere aanvallen werden die nacht afgeslagen.

In de morgen van de 18^de september werd verder gebouwd aan de brug. Plotseling zware ontploffingen. Alles vloog weg om dekking te zoeken. Enige tijd later werd het werk weer hervat, maar burgers lieten zich die dag vrijwel niet meer bij de brug in aanbouw zien. 's Avonds was de brug klaar.

Het is fantastisch. Juichend en zwaaiend staat de bevolking de gehele dag langs de wegen, waar de colonne doorheen trekt. Hossend en zingend trekt de mensenmassa door de straten. De parachutisten worden er bij betrokken, of ze willen of niet. Het is feest. Plotseling verschijnt de harmonie. In optocht gaat het met muziek door de vrije Veghelse straten.

 

Duitse bespieders klommen in de toren van de Veghelse kerk om het 501^ste regiment te zien landen. Mensen uit het plaatselijke verzet sabotteerden ondertussen hun auto en toen ze weer omlaag kwamen kregen ze hun auto niet meer gestart. Zij werden toen de eerste Duitse krihsgevangenen in Veghel. Let op de paratrooper met zijn SCR-300 radio aan de rechter kant van de ingnag van de kerk op de eerste foto.

 

De “corridor” was een feit, maar nog lang geen voldongen feit. Bij Best en Son moest bitter gevochten worden om de doorgang open te houden. Dat kostte driehonderd Duitsers het leven.

In het algemeen slaagden de geallieerden er in hun posities bij Eindhoven en St.-Oedenrode te handhaven en bij Eerde een sterke defensieve stelling op te bouwen. Aan een confrontatie met de vijand hadden de geallieerden geen behoefte, zolang de corridor niet bedreigd werd. Maar daar ontkwamen ze niet aan. Nog op dezelfde 19^e september kreeg een in Veghel achtergebleven bezetting een Duitse aanval vanuit het zuidwesten af te slaan.

Ook bij ‘de Rijke’ van Nunens lagen Engelse en Amerikaanse soldaten ingekwartierd. Janus van Nunen: “We hadden een planken zolder, daar lagen wel vijftig Amerikanen ingekwartierd. Twee grote bazen zaten in de achterste kamer. Er werd gekookt in een grote pot op stal, het leek wel een soort kanon. Ook andere soldaten uit de buurt kwamen bij ons eten halen. Bij de meeste boeren zaten er zeven, bij ons vijftig. De koei waren buiten. Op stal stond een tafel om te eten. In een hoek zaten de bazen over een landkaart gebogen. Toen wij daar aankwamen werd de kaart opgevouwen. Dat gebeurde twee keer, toen zei ik tegen onze Johan: “Hier moeten wij niet meer komen.”

‘s nachts reden ze met een jeep rond het huis. De bazen wilden in in bad. Wij gingen nooit in bad. We staken alleen maar af en toe onze kop in een emmer water. In de fornuisketel werd water heet gestookt. Er werd een houteren kuip in het bakhuis gezet en ze waren tevreden. Ze gebruikten nooit onze WC. Ze hadden zelf een WC boven de loop gemaakt.

Eindhoven werd gebombardeerd. Het was vanuit ons aan de horizon te zien. Ik ging naar een baas van de soldaten. “Kom eens mee. Eindhoven. Bombs.” Hij haalde zijn schouders op, het maakte hem niks uit. Ik zei: “Kom ‘s mee.” Ik liet hem een stapel zakken zien, en spijkers en een hamer. Ik hield een zak voor raam om te verduisteren. Toen snapte hij het. Vijf soldaten moesten van boven komen. Alles zat zo helemaal dicht. We hadden 32 raampjes in het achterhuis.

 

“Op een gegeven moment werd het geweld wat te veel. We zaten in de gezamenlijke schuilkelder tussen Van de Rijt en ons in. Daar lagen ook sieraden en geld, hoewel ons vader ons geld in blikken had begraven. Bij Van de Rijt achter is een granaat ingeslagen en toen zijn ons moeder en wij vieren op één fiets naar de Krijtenburg gegaan, waar we bij ome Hannes van Zutphen één nacht in de schuilkelder hebben doorgebracht. Ook zijn we daarna nog bij Jan Vervoort geweest, maar die schuilkelder zat vol. Ons vader bleef trouwens gewoon op de boerderij.”

22 september 1944: Kort na middernacht wordt de rand van Schijndel bereikt. Om 01.50 uur is Schijndel in handen. Om 10.00 uur zijn de in Schijndel binnengedrongen Duitse militairen uitgeschakeld. Honderden Duitse soldaten worden gevangen genomen, gewond en gedood. Dan komt het bericht binnen dat de Duisters een zware aanval op Veghel hebben ingezet. Hier is slechts een zwakke bezetting achtergebleven. Alles trekt terug uit Schijndel.

In de vroege morgen zijn door de ondergrondse rapporten gestuurd dat de oostelijke strijdmacht van de Duisters van meer dan 400 voertuigen op weg is naar Veghel. In het westen zijn Duitse troepenbewegingen aan weerszijden van de Zuid-Willemsvaart.

Een klein peloton Amerikaanse troepen is vanuit Veghel bezig te pogen Uden te bezetten. Ze komen rond 11.00 uur in Uden aan. Na hun doortocht doorbreken Duitse militairen de weg bij Mariaheide, waardoor de troepen in Uden geïsoleerd worden. Ze worden niet door de Duitsers aangevallen. Kort na 11.00 uur naderen de Duitse trucks en tanks op de weg Erp-Veghel. Om 12.15 uur komt het tweede bataljon terug uit Schijndel Veghel binnengereden. Ze rijden richting Uden de Duitsers, die reeds Veghelse wijken binnenkomen, tegemoet. Om 14.00 uur blokkeren Duitse tanks de Corridor bij Mariaheide en vernietigen diverse vrachtwagens op de weg. De Duitsers komen steeds dichterbij. Achter de melkfabriek gaan ze dwars het akkerland over, kruisen de Udense weg en laten zich zien aan de Zeven Eikenlaan. Twee Duitse tanks die vanuit richting Uden Veghel aanvallen worden buiten gevecht gesteld. De aanval wordt tot staan gebracht en de Duitsers komen niet verder dan 500 meter van de brug. De vijand wordt teruggedreven naar Mariaheide waar ze de Corridor blijven blokkeren.

Op deze foto staan de heer Oomen, leraar van de ambachtsschool en Thomas A. Norwood, kapitein van de parachutisten-engineers. De foto is genomen op 22 september, ’s morgens om 11 uur. Rondom de brug over de Zuid-Willemsvaart is het nog rustig. ’s Middags loopt kapitein Norwood een patrouille, richting Eerde. In de Doornhoek opent een Duitse tank het vuur op de patrouille. Norwood, die voorop loopt, waarschuwt de mannen, maar voor hem is het te laat. Hij krijgt zware verwondingen, wordt de volgende dag vervoerd naar Bussel, maar overlijdt onderweg. Hij was ingekwartierd bij Hurkmans bouwmaterialen.

De Duitsers sturen een deel van hun troepen naar Schijndel en 1,5 Duits bataljon valt om 14.00 uur Veghel aan via Eerde, tegelijkertijd met het afsnijden van de Corridor, en bereikt de kanaaloever. De Duitse troepen vallen de brug over het kanaal aan vanuit Eerde. Ze hebben de brug onder schot. Er verschijnen Engelse tanks vanuit het zuiden en de Duitse strijdkrachten trekken zich wat terug naar het westen. Na deze mislukte aanval op de brug doorsnijden de Duitsers de weg Veghel-Sint-Oedenrode. Nu is de Corridor op twee plaatsen afgesneden. Engelse troepen optrekkend vanuit Sint-Oedenrode slagen erin om na een gevecht van twee uur de Corridor van die kant weer te openen.

Een derde grote aanval wordt door Duitse troepen ingezet in de namiddag vanuit het noorden langs de Zuid-Willemsvaart. Juist voor de spoorbrug wordt de aanval teruggeslagen.

Deze foto is op 22 september 1944 gemaakt bij Sluis IV: Generaal A. McAuliffe ontmoet Kolonel Robert Sink, Commandant 506 PIR


De Veghelaren worden verrast door het uitbreken van het militair geweld. Tientallen huizen gingen in vlammen op, voornamelijk boerderijen waaromheen zich de gevechtshandelingen afspeelden, waarbij de bewoners have en goed verloren. Blussen was onmogelijk. Vrijwel geen enkele kelder of kuil bood afdoende bescherming. Wie het aandurfde, vluchtte naar de kelders van het zusterklooster en het ziekenhuis. Het gierende geluid van de granaten en het doffe gebrom van de mortieren.

Aan het einde van de 22^ste september heeft de 101^e Airborne Divisie Veghel behouden, ondanks de drievoudige aanval. De bruggen zijn intact gebleven en de Corridor ligt in zuidelijke richting open. De gehele nacht en de volgende morgen is men bezig met het zuiveren van het gebied ten westen van het kanaal van Duitse troepen. Voor de volgende dag ligt er de taak om de Corridor in noordelijke richting open te breken.

Dina van Nunen: “Op Soffelt werd niet gevochten. In Veghel wel heel erg. We zaten op zaterdagmorgen te melken in het veld. De koei hadden we los. Toen schoten ze op de brug op Keldonk. Er klonk een enorme klap. De koei waren vertrokken, die renden weg. Daar zaten we met onze emmer in het veld.”

 

Een van de oorlogsslachtoffers was Jack L. Williamson van Autagamie county, Wisconsin in Amerika. Jack was tweede luitenant in de 907^de Glider Field Artillery Battalion van de 101^st Airborne Divisie. Als “Air Observer” moest hij vanuit het vliegtuig, een Pipercub, aanwijzingen geven aan de artillerie. De piloot heette John M. Sherry. Toen ze tussen Sint-Oedenrode en Eerde boven de zwaar bevochten weg vlogen, werden ze vanuit de grond door de Duitsers beschoten. Het vliegtuig stortte in Zijtaart neer, recht voor het huis van Frans Reijbroek (De Kampen 5). Allebei de bemanningsleden kwamen daarbij om. Ze werden in Son naast elkaar begraven. Later werd het lichaam van Jack herbegraven in Amerika en John vond zijn laatste rustplaats op het oorlogskerkhof te Margraten.

Een foto van het neergestorte toestel.





De crash-site. Het vliegtuig kwam neer recht voor het huis van Frans Reijbroek (De Kampen 5).

Ooggetuigenverslag van Sam Howard. Over dat vliegtuig, die neergeschoten Pipercub. Ik zag dat ding overvliegen en hij scheerde laag over de bomen. Er stonden daar veel bomen, daar waren geen grote open velden, veel bomen, bijna bosachtig. De grote weg daar had aan beide kanten diepe sloten, 3-4 meter diep. Het zuiden van Nederland is erg laag gelegen en modderachtig. Modder… dat hoort bij de oorlog. Hoe dan ook, ik zag het vliegtuig een eind verderop de bomen raken en rook opstijgen. Ik vertelde het luitenant Edwin Blake en wees naar de plek. Dus we gingen er met een klein groepje op af, ik dekk iemand die Toucksberry heette en Henry Keith was er in elk geval bij. We waren met een man of 4-5, met Blake voorop. We kropen door de sloten en zo, naar die bomen en waar de rook vandaan kwam, naar dat neergestortte vliegtuig toe. Het was een van de weerzinwekkende dingen die ik in de hele oorlog gezien heb, en ik heb er nogal wat gezien. Die kerels zaten in dat vliegtuig dat met zijn neus door de bomen heen was neergestort. Ze zaten met hun riemen vast in hun stoelen, de vlammen smeltten hun lichamen… je kon hun huis zien opbollen en koken en vloeibaar worden en van hun armen afdruppen. Het was echt verschrikkelijk, maar we konden echt niets voor hen doen, want ze waren allebei al dood.

Luitenant John M. Sherry, man van Mary Ellen Sherrry, 956 Rogers Street (Toledo, Ohio), was observatie piloot in de luchtmacht. In September 1944 kwam hij in Nederland om, Nu is hem posthuum de “Air Medal” toegekend, zo maakte de “War Department” gisteren bekend. Luitenant Sherry is afgestudeerd aan de “Sales College”. Hij kwam om tijdens een gevaarlijke opdracht over vijandelijk terrein, die hij vrijwillig op zich had genomen. Hij wilde hulp bieden aan Amerikaanse troepen die van het hoofdleger waren afgescheiden. Op 13 augustus 1942 kwam hij in dienst van het leger, en hierna diende hij 13 maanden in het buitenland. Hij was de zoon van meneer en mevrouw M.P. Sherry, die aan de Roger straat in Toledo (Ohio) wonen.

Op 24 september 1944 werd deze Sherman Tank van het 44th Royal Tank Regiment vlak bij de Koevering geraakt door een Duitse Jagdpanther. De tank stond onder het commando van Lance-sergeant Walter Worley, en ondersteunde het 506 Parachute Infantry Regime in een aanval om de Duitsers van de “Hell’s Highway” te verdrijven. Worley's tank vloog in brand en hij werd gedood, samen met nog twee andere bemanningsleden .

Janus van Nunen: "Die soldaten waren ook maar jongelui. Die wilden graag bij ons binnen zitten. Mondje dicht deed ik met een vinger tegen mijn mond. “Kom maar mee.” Dan zaten ze bij ons en dan moesten ze ook mee het rozenhoedje bidden en aardappelen schillen. Ze zagen geen vader. Eentje tekende een doodskist met een kruis er op. “Father?” Wij knikten: “Ja”.

Na drie dagen kwamen er weer andere soldaten, dan werden ze afgewisseld. Ze gingen naar het front vechten, naar Arnhem. Op een keer kwamen ze aanrijden met een grote zog voor op de jeep. Die hadden ze aangeschoten en die werd kort gemaakt. Piet van de Linden, onze buurman, vroeg, “Gort, zouden wij er ook niks van krijgen?” Ze konden vlees komen halen en wij kregen ook gedures wat. Bij ons op stal hadden we veel appels in de koebak liggen. “Eet maar op,” zeiden wij, “er zijn er zat.” Daar waren ze gek op. Dan kregen we chocolade en sigaretten zoveel als we maar wilden. Ik was geen roker maar we konden er zoveel krijgen als we wilden.

Ze waren van verschillende afkomst. Er waren Engelsen met schotse rokken aan, een groepke protestanten, die hadden op zondag mis in de bogert. Er waren ook katholieken. Bij de put stonden twee grote essebomen, daar stond ook altijd een groep van een of ander geloof. In de Heisteeg lag een troep met helmen met een doodshoofd er op. Die hadden ‘t op Pruisisch goud. Wij hadden een gouden hartje, daar hadden ze ‘t op. En op hennen, als die maar hennen te eten kregen. Dat waren ook Amerikanen, stoottroepers."

 

Op de tweede foto van links staan: de vrouw van Tinus van Doren, Lloyd Gros, #?, #?, #?,  Louis M. Simpson, Robert Hugh Evans, sergeant Jewell Hayden en een burger. Hurkend: onder andere Tinus van Dooren, liggend: Dennis Parsons.

Op de derde foto: v.l.n.r.: #?, Tinus van Dooren, Maj. Lee O. Jones?, Lloyd Gross (met arm om buurman heen geslagen), Gene Cavanaugh, Bob Galdwin (G/501), burger?, Earl Dunfee (knielend bij rechterpaal met iets in zijn hand) en Jan van Dooren (zoon van Tinus, hangend tegen rechterpaal).

Op de rechtse foto staat Tinus van Dooren met captain Robert Hugh Evans.

Piet van de Tillaart vertelt: "De Engelsen die bij ons op Hoeve Corsica waren  hadden van die Hauwitzers krombaangeschut. Rond 25 september kregen ze het bericht dat er bij de kanaal aan de verbreding nog Duitsers zaten. Toen hebben ze vanaf ons erf geschoten. Er gingen van die grote hulzen in dat kanon. Daar deden ze elke keer een bos kruit in, van die staafjes. (Dit was een kardoeskoker of kardoeshuls met cordiet. Zie de uitleg bovenaan bij dit kroniekjaar.)

Ze knoeiden er nogal mee, en onze Adriaan verzamelde dat kruit, samen met zijn vriendjes Jaske van Erp en er was er nog eentje meer bij. Dat waren toen jong van een jaar of dertien. Ze stopten het kruit achter hun blouse. De Engelse soldaten kookten hun eten in potten op kerosine, en de jongens stonden daar bij te kijken. “Adriaan ! Eten!!” werd er geroepen. Onze Adriaan struikelde en viel toen op die pot met vuur. Een grote steekvlam, al het kruit achter zijn blouse ontplofte. Ik zie hem daar nog liggen. Ons vader was er als eerste bij en probeerde het vuur uit te maken. Dat kreeg hij ook uit, met hulp van die Engelse soldaten.

Onze Adriaan was vreselijk verbrand. Bij Driekoom Biemans zaten ook soldaten. Een van die Engelsen werd er bijgeroepen. Die wreef wat en prevelde wat en de pijn was weg. Onze Adriaan werd kalm. Hij is toen door ons vader direct naar het ziekenhuis gebracht. Dat was levensgevaarlijk want er werd nog veel geschoten. Onze Tjeu, mijn oudste broer, lag al in het ziekenhuis, hij had een scherf van een granaat door zijn bovenarm gekregen. Adriaan kwam naast onze Tjeu op dezelfde kamer te liggen. We konden er daags erna niet naar toe, omdat er nog veel geschoten werd, maar Adriaan is toen ’s anderdaags om 3 uur ’s middags gestorven. Onze Tjeu vertelde dat Adriaan goed bij bewustzijn was toen hij stierf, en dat hij zonder pijn gestorven is. Het was de tweelingbroer van onze Harrie. Onze Harrie leeft nog. Toen had je nog geen brandwondencentrum en zoiets allemaal.” Adriaan werd op 29 september 1944 in Zijtaart begraven. Hij was geboren op 23 augustus 1931.

 

Verteld door Piet van de Tillaart (Hoeve Corsica) op 28 juni 2007.

Piet van de Tillaart vertelt: "Bij de bevrijding is er gruwelijk gevochten in ‘t Eerds Broek. Daar woonde Harrie Ruijs. Die was gevlucht. Anna, zijn vrouw, was hoogzwanger, en is toen onderweg in Eerde in een sloot bevallen. Toen kwamen ze bij ons aanzetten met die kleine en nog twee kinderen, Jan en Dineke. Harrie en Anna zijn toen een paar weken bij ons geweest, en Jan en Dineke zijn zo’n acht-negen maanden gebleven.

Op een gegeven moment werd het wat rustiger en Harrie Ruijs vroeg aan mij: “Ga eens mee kijken of mijn huis er nog staat.” Wij er naar toe. Nou, ik heb nog nooit zo’n slagveld gezien. Geen huis, geen kippenkooi stond nog overeind. Er lag geen steen meer op een andere steen. Overal lagen doden, de loop lag tot boven toe vol met lijken. Een dode soldaat zat tegen een boom met zijn pasternoster nog in zijn hand. Er lag een soldaat zonder benen met een foto in zijn hand, ik weet niet meer wat voor foto, van zijn vriendin, of van thuis. De lijken waren al verkleurd, die lagen er al een paar dagen. De dode paarden en koeien waren opgezwollen. Die lagen met dikke buiken in de wei. Er stonden biezenstruiken en die was op een halve meter hoogte helemaal afgemaaid door een clusterbom, of kettingbom. En het was doodstil. Zo akelig stil. We hebben al tijd niks tegen elkaar gezegd. Geen vogeltje floot, heel de natuur was stil. We zijn zwijgend naar huis gegaan. Ik heb er nog heel lang niet over kunnen praten." Piet raakt nog wat aangedaan nu deze beelden weer bovenkomen.

"Daar woonde ook familie van mijn moeder, een Biemans, en die had niks meer, alleen een veldje met bieten was er overgebleven. In de herfst gingen wij er die bieten ophalen. Van Grinsven uit Eerde reed met de romkaar over dezelfde weg en reed toen op een landmijn. Het hele span vloog de lucht in Van Grinsven was dood. Wij hadden al drie keer met de hoogkaar over dezelfde weg gereden. We hebben geluk gehad. Misschien dat Van Grinsven uit het karrespoor heeft gevaren."

Piloot Olmstead was in Volkel opgestegen en bombardeerde een truck bij Munster. Toen hij boven de truck vloog liep hij schade op van de ontploffing van een van zijn eigen bommen. De piloot verloor het bewustzijn. Olmstead: "Toen ik bijkwam vloog het vliegtuig op zijn kop, en dook naar de grond. Het was bestuurloos geworden, de vleugels waren krom, de kockpit was ingedeukt en de staart was er af aan het vallen. Het vliegtuig zat vol kogelgaten." Olmstead kon niet meer landen. Boven Zijtaart sprong hij uit zijn toestel.

Bij Van Asseldonk rende men van voor naar achter het huis en terug, niet wetend of het gevaarte voor, achter of óp de boerderij zou vallen. Uiteindelijk boorde een deel van het vliegtuig zich achter de boerderij neer, bij de loop.

Piloot Olmstead landde in Veghel (Dorshout) op het dak van het huis. Enkele uren later was hij alweer terug op zijn thuisbasis Volkel. Hij overleefde de oorlog en schreef later een boek over zijn ervaringen: "Blue Skies". Een fragment: "Eerst had ik een hekel aan bombarderen, want het kwam er vaak op neer dat je een doel moest aanvallen dat zwaar bewaakt was met afweergeschut. Maar geleidelijk aan begon ik er lol in te krijgen, vanwege het gevoel van trots. De spanning vanwege mijn lef zo kort bij al dat geschut maakte het tot een beroerde, maar tegelijkertijd ook opwindende taak. Als we een legervrachtwagen aanvielen, dan stopte die vaak, voordat wij begonnen te schieten, en dan sprongen er een aantal soldaten uit. Dan zagen we zowel de truck als de soldaten daar staan. De Duitse soldaten stonden dan braaf geschrokken in bevroren posities. Het geluid van de Spitfire had hun spieren verlamd. Dan blies ik de truck op met een stevige druk op de knop, en de soldaten verdwenen in heldere flitsen."