Foto's Huizen Kroniek

Kroniek van het jaar 1898


'Zijtaart', 107.
  In Zijtaart werd in 1898 een afdeling van de NCB opgericht, met als eerste voorzitter Hendrikus Vogels. De afdeling telde toen 57 leden.

BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 38 vonnis 41   Jan Biemans, 22 jaar, schaapherder op Zondveld (Heihoef 1) had zijn schapen laten grazen op het hooiland begroeid met gras en klaver van Martinus van den Berg, zonder schriftelijke toestemming. Vijf gulden boete.

BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 38 vonnis 102  dd. 8-2-1898   Johannes Biemans, 22 jaar, schaapherder op Zondveld (Heihoef 1) had op 23 januari te Erp op een perceel weiland van Willem Tielemans zijn kudde schapen laten lopen zonder daartoe gerechtigd te zijn. Tien gulden boete.

Mededeling van Ties Habraken op 20 februari 2007.   De datum van de oprichting van het veefonds in Zijtaart is niet bekend. gezien de oprichting van het Paardenfonds in 1896 en de NCB in 1898 zal het Veefonds ook wel uit deze periode dateren. In 1976 werd geschreven dat Frans van Asseldonk (huidig adres Laarsweg 1) 43 jaar penningmeester van het veefonds is geweest. Rond 1930-1940 was Driek van Zutphen (huidig adres Pater Vervoortstraat 24) voorzitter van het veefonds en Christ Ketelaars (Chrisje Max) was secretaris. Chrisje Max woonde op huidig adres Lage Biezen 1. Boeren van het Hool en Jekschot die onder de parochies Keldonk, Sint-Oedenrode en Nijnsel resorteerden waren aangesloten bij het veefonds van Zijtaart, omdat er in hun eigen dorp of parochie geen veefonds was.

Mededeling van Door Brugmans op 17 november 2006 en van Ties Habraken op 20 februari 2007.   Ook de datum van de oprochting van de stiehouderij zal in deze periode gezocht moeten worden. Door Brugmans (geboren in 1920) vertelde datze als kind bang was van de stier die haar vader voor de stierhouderij hield. Ook Hannes Vogels heeft voor de Tweede Wereldoorlog de stier van de stierhouderij gehouden. Later gebeurde dat door Bertus Raaijmakers.
GA Veghel, inv. nr. 27, fol. 134 en fol. 138v; advertenties: collectie Antoon Vissers.   De Gedeputeerde Staten drongen in een brief van 6 april 1898 aan op het aanstellen van een hulponderwijzer te Zijtaart. Er werd besloten om de vacature in Zijtaart opnieuw te adverteren.

Op 22 juli 1898 deelde de burgemeester mee dat er één sollicitant was, Peter Adolphus de Bont, die per 1 september 1898 benoemd werd voor een jaarwedde van f 500.


Nieuws van de week, Archief Helmond, fiche nr. 609 d.d 30 juli 1898.   Bericht van 30 juli 1898: 'In het gehucht Zijtaart is de betrekking van postbode vacant. Voor dit lucratieve baantje, waarvoor zich verschillende sollicitanten hebben aan gemeld, bedraagt de beloning zegge en schrijve 200 gulden per jaar.'

Maas en Roerbode, 13 augustus 1898.   'Voor de vacante betrekking van onderwijzer aan de school te Zijtaart, gemeente Vechel, had zich slechts één sollicitant aangemeld. Deze nu is in de jongste raadsvergadering benoemd, doch op slot van rekening blijkt, dat de bewuste persoon zoek is. Waar men zich ook wendt, om hem in zijn benoeming in kennis te stellen, hetzij te Zutphen, te 's Bosch, of in de plaats waar hij vroeger in betrekking is geweest, nergens weet men waar hij gestoven is. Wellicht heeft wij weer, evenals vroeger, het baantje van reiziger ter hand genomen. Wat hem wellicht aanlokkelijker toeschijnt, dan voor de schoolbanken te staan.'

BHIC toegang 7698 inv. nr. 2358/2394; BHIC, rechtbank Den Bosch, toegang 24 inv,nr, 157 vonnis 78.   Zijtaart: Petrus Alphonsus de Bont, geboren 9-10-1859, onderwijzersakte gehaald op 5-10-1878, benoemd op 22 juli 1898 en begonnen 1 september 1898. vorige betrekkingen te Oss van 1-3-1879  tot 15-10-1884 en te Lobith van 15-10-1884 tot 1-10-1897.

In de tijd dat hij schoolmeester was in Oss, 15 jaar voordat hij naar Zijtaart kwam, verwondde Meester Peter Alfondus de Bont, toen 23 jaar en geboren te Acquoij, op 13 juli 1883 de 11 jarige Mathijs van Zummeren met een lat. De moeder van deze leerling verklaard voor de rechtbank dat haar zoon die dag thuis kwam met aan zijn hoofd een klein reeds opgedroogd wondje. Meester de Bont bekende dat hij de jongen in de aardrijkskunde les een tik met de lat heeft gegeven omdat deze zeer ondeugend was, omkeek en de orde in de klas verstoorde. De rechter beboette de latere schoolmeester van Zijtaart met een gulden boete.

Nieuws van de week, Archief Helmond, fiche nr. 612 d.d. 24-08-1898.   Bericht van 24 augustus 1898: 'Donderdag jl. is er brand uitgebroken op Zondveld onder Veghel bij landbouwer H. v. N. (Hannes van Nunen). Omdat alles kurkdroog was breidde de brand zich snel uit. Huis, stal en schuur branden totaal af met bovendien zeven varkens en een aantal kippen die in de vlammen om kwamen.'

BHIC, toegang 7698, inv. nr. 2096  







Festiviteiten in Veghel ter gelegenheid van het kroningsfeest van koningin Wilhelmina op 12 september 1898.

PA Zijtaart, parochiememoriaal.   Tot 1898 werden de armen van de parochie Zijtaart nog steeds bedeeld door het R.K. Provinciaal Armbestuur van de parochie Veghel. Sinds kort gebeurdde dat door tussenkomst van de in Veghel opgerichtte Vincentiusvereniging. Pastoor Sars pleitte ervoor dat de armen van Zijtaart rechtstreeks onder toezicht van de pastoor van Zijtaart zouden komen, ‘die beter met de behoeftigen zijner parochie bekend is'. De parochie Veghel wilde daar wel aan meewerken en er werd overeengekomen dat zij jaarlijks 80 gulden aan Zijtaart uitkeren. Op 17 november 1898 vroeg pastoor Christianus W. Sars de toestemming van de bisschop. Tevens verzocht hij om de twee oudste kerkmeesters Joannes van de Ven en Arnoldus van de Linden te benoemen tot armmeesters. Op 22 november antwoordde de bisschop dat hij accoord ging en per 1 december 1898 werd in Zijtaart het R.K. Parochiaal Armbestuur opgericht.

GA Veghel, inv. nr. 27, fol. 146v.   De gemeenteraad besloot op 5 december 1898 om de jaarwedde van onderwijzer Petrus Alphonus de Bont per 1 januari 1899 te verhogen naar f 525. Hij krijgt dan evenveel als andere onderwijzers.

Brabants Dagblad, 5 december 1898.  

'Wie tegenwoordig deze parochie bezoekt staat verbaasd over hetgeen in een kort tijdsbestek hier heeft plaats gehad. Onze parochiekerk in het jaar 1871 door wijlen den Zeer Eerwaarde Heer F.A. Clercx gebouwd en inwendig van al het noodzakelijke voorzien, behoeft wederom, zowel in-, als uitwendig de noodzakelijke restauratie, die echter op zich wachten liet totdat tegenwoordige ijvervolle pastoor de Zeer Eerwaarde heer Chr. W. Sars de handen aan het werk sloeg. Is de kerk uitwendig versierd en versterkt door den aangebrachte hardsteen, van binnen is het een juweel geworden, eene woning een koning der koningen waardig! Het priesterkoor prijkte reeds door de zorgen van den Zeer Eerwaarde heer F.A. Clercx met geschilderde beeldramen van de firma Capronier te Brussel. Thans  zijn nieuwe grisailleramen aangebracht in het schip der kerk door de heeren Nicolas en Zoon te Roermond, welke ramen deze firma tot eer verstrekken en die een zeer gunstig lichteffect te weeg brengen op de zo buitengewoon geslaagde polychromie der kerk, die opgedragen werd aan den heer P.N. van den Boer te Tilburg. Deze polychromie in den stijl der kerk (gotisch) ontworpen en uitgevoerd, mag in zijn soort met recht gerangschikt worden onder de beste werken op het gebied van kerkelijke muurschildering van deze tijd.'

PA Zijtaart, parochiememoriaal.   De groei van het aantal parochianen was volgens het parochiememoriaal:
Jaar Paro-chianen Commu-nicanten Gedoopt Onwet-tige kinderen Eerste commu-nicanten Ge-trouwd Over-leden

1886

659

493

16

0

20

7

15

1892

679

513

24

0

17

8

10

1898

721

532

19

0

17

2

14

 

Bouwstijlen - Thema's - Groei - Organisaties - Veldnamen
Afkortingen - Toelichting verenigingen - Toelichting Huizen - Toelichting Kroniek - Downloads