GA Veghel, inv. nr.
26, fol. 4v. |
|
Het raadslid Van der
Linden vestigde er op 7 januari 1884 de
aandacht op dat al 15 maanden geen
aanslagbiljetten voor schoolgeld zijn
uitgereikt aan de school in Zijtaart. Als
het schoolgeld geregeld, elke drie
maanden, wordt ingevorderd kan iedereen
goed betalen, terwijl dit in veel
gevallen moeilijk wordt als men voor een
heel jaar tegelijk moet betalen. De
burgemeester beloofde dit te onderzoeken.
|
PA Zijtaart,
parochiememoriaal. |
|
Op 16 januari 1884
werd in de parochie Zijtaart het
broederschap van de H. Franciscus
Xaverius opgericht.
|
BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 24
vonnis 2949 d.d. 3-4-1884 |
|
Cornelis van den Boogaard, 45 jaar, landbouwer op
Zondveld (Jekschotstraat 20), had op 8 maart 1884 op de
openbare weg gereden met de hondenkar zonder dat de hond
een muilkorf op had.. Een gulden boete.
|
PA Zijtaart,
parochiememoriaal. |
|
De assistent van
pastoor Clercxs, priester Martinus
Sloots, vertrok rond Pasen 1884 naar
Berchem bij Oss, waar hij kapelaan werd.
Zijn opvolger was Joannes Timmers,
geboren te Boekel.
|
BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 24
vonnis 3040 d.d. 27-5-1884 |
|
Antoon van Eert, 17 jaar Gerarduszoon wonende op
Zondveld (Krijtenburg 6), had op den Biezen zijn schapen
laten grazen langs de openbare weg. Drie gulden boete.
|
PA Zijtaart,
parochiememoriaal. |
|
In 1884 werd voor de
kerk een zwart antipendium en en zwart
bekleedsel voor het Tabernakel bij
uitvaarten aangeschaft. Ook werd er een
hek van geslagen ijzer voor het kerkhof
en langs de pastorie geplaatst.
|
Willem
van Stiphout, Uit ’n dagboek van een verhuizer
(Oirschot, oktober 1984) 12-13. |
|
Willem
van Stiphout (geboren in 1919) hoorde het
volgende verhaal toen hij 6 jaar oud was, van
zijn grootmoeder Barbera van Eerdt. Het moet zich rond
1884 afgespeeld hebben: Op het begin van de heide naar
Lieshout woonde een heks. Die had een
kroeg en als je niet aanleggen wilde, gebeurde er
wat met je verder in de heide. Barbera vertelde dat ze
er een keer met haar ouders langs kwam. Barbera´s
vader Gerard
van Eerdt dacht er niet aan om daar aan te leggen,
want wat zou er gebeuren? Niets! Hij kwam nooit in een
kroeg en waarom zou hij nu van schrik daar aan gaan
leggen. Nee, doorvaren zouden ze! Alleen Barbera keek
met angstige ogen of er iets te zien was bij die
kroeg. Ze waren nauwelijks voorbij, of er kwam een
lange magere roodharige vrouw voor de perkamente
ongeverfde raam. Toen ging een knarsende deur open en
uit de wijd geopende mond, waarboven een grote neus,
kwam een krijsend geluid: “Dat zal je
berouwen.” Allen keken recht vooruit, behalve
Barbera, die trok het zich aan, die had er teveel van
gehoord. Ze mocht er niet over praten, door de anderen
werd er mee gespot. Ver in de heide gebeurde het: het
wiel liep van de kar. Barbera viel in het mulle zand,
het paard kon maar net de kar staande houden, een paar
vuisten kwamen omhoog, er werd hard gepraat, maar er
moest hard gewerkt worden, om weer verder te komen.
|
BHIC, KR Veghel,
toegangsnr. 42, arch. nr. 24, foto 2763.
|
|
Egidius van Lith, 82 jaar,
landbouwer en winkelier wonende te
Zijtaart werd op op 23 juni 1884 bekeurd
omdat zijn hond voor de hondenkar geen
muilkorf aan had. Hij kreeg een boete
van één gulden.
|
BHIC, Kantongerecht Veghel toegang 42 inv. nr. 24 vonnis
3096 d.d. 8-7-1884 |
|
Christiaan Jonkers, 17 jaar, schaapherder wonende op
Krijtenburg onder Sint Oedenrode, had
Heeft zijn schapen laten lopen op andermans grond.
Gerardus van de Laar, 26 jaar en Cornelis van Rooij
getuigen voor de rechtbank dat Christiaan de schapen
opzettelijk heeft laten grazen op een perceel van Piet
van de Laar op het Everse, waarop naast schaarhout ook
gras groeide. Drie gulden boete.
|
BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 24
vonnis 3077 d.d. 17-7-1884 |
|
Egidius van Lith, 82 jaar herbergier te Zijtaart
(Pastoor Clercxstraat 25). In Veghel op 25 juni
aangehouden met zijn hondenkar welke niet van muilkorf
was voorzien. F. 3,- boete.
|
GA Veghel, inv. nr.
26, fol. 17 en 17v, |
|
Op 1 augustus 1884
werd de Zijtaartse hoofdonderwijzer Jan
Peter Niesen overgeplaatst naar de school
in de kom van Veghel, waar hij een
jaarwedde kreeg van f 900. Een maand
later waren er nog geen sollicitanten op
deze vacataure, zodat men de jaarwedde
verhoogde van f 750 naar f 800.
|
BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 24 d.d.
1884 |
|
Gerardus van de Leest, 14 jaar wonende op Krijtenburg
onder Veghel, had
op 24 juni en 4 augustus schapen laten grazen op grond
van Piet van de Laar op het Evertse. Tweemaal drie
gulden boete.
|
GA Veghel, inv. nr.
26, fol. 17v en 20. |
|
Op 2 september 1884
vertrok ook onderwijzer Antonius
Raaijmakers vanwege benoeming elders. Op
14 oktober 1884 werd Theodorus Godefridus
Thijssen als zijn opvolger benoemd.
|
GA Veghel, inv. nr.
26, fol. 22v. |
|
Op 30 oktober 1884
droeg de schoolopziener Adrianus van de
Ven, geboren te Sint-Oedenrode en wonende
te Beek en Donk, voor als
hoofdonderwijzer te Zijtaart. Hij werd
door de gemeenteraad op 5 november 1884
met algemene stemmen benoemd. Volgens een
van zijn oud-leerlingen, Karel van Eert,
was hij een paar dagen eerder al
feestelijk ingehaald op Zijtaart. Meester
van de Ven zou zijn hele loopbaan aan de
Zijtaartse school blijven werken. Er werd
in Zijtaart in 1967 een straat naar hem
genoemd.
|
Karel van Eert,
'Oude Herinneringen', in Brabants
Dagblad d.d. 1961. |
|
Karel van Eert
schreef in 1961: Ik ben op 19 augustus
1877 in Zijtaart geboren (..). Toen ik 6
jaar oud was ging ik naar de oude school waarin twee klassen
waren voor meisjes en jongens. In mijn
klas was toen onderwijzer Antoon
Raaijmakers, een zoon van Tienus
Raaijmakers, de Klaverboer noemde men hem
toen. In de andere klas was Hein van
Zutphen onderwijzer, die toen nog bij
zijn ouders in Zondveld woonde. Ik
herinner mij nog dat ik als kleine jongen
op 3 november 1884 met ons heel
schoolpersoneel, meisjes en jongens met
vlaggetjes gewapend een nieuwe meester
gingen afhalen bij de herberg van Hanneske
van Lith op Zondveld, deze
was daar gezeten op een boerenhuifkar met
zijn ouders gearriveerd, waar wij toen
hoorde dat het een hoofdonderwijzer was,
welke van Beek en Donk kwam, en zijn naam
Adrianus van de Ven was. Daar de
Zondveldse dijk een barre zandstraat was,
geleek het wel of er een kudde schapen
liep, een en al stof met al die
schoolkinderen toen wij daar met de
meester overkwamen. Van Zondvelds herberg
tot aan de kruisweg die naar het Hool in
Keldonk en naar de Hogen Biezen loopt was
het nog aan weerszijden van de
Zondveldseweg puur heide, waar wij 's
winters gingen schaatsen. Soms lang aan
een stuk was daar ijs. Soms met die lange
winters van vroeger wel maandenlang.
Meester Van de Ven scheen een goede
leerkracht te zijn, want al gauw ging de
meester les geven bij de Eerwaarde
Zusters te -Veghel. Ook kwamen twee
zoontjes van Frans Manders, de
graanhandelaar, bij meester Van de Ven op
Zijtaart les halen. Alex en Harrie (meen
ik) kwamen gewoonlijk uit Veghel te
paard. Tot mijn twaalfde jaar ben ik bij
meester van de Ven naar school gegaan.
Toen moest ik mee naar de molen, doch
later heb ik nog veel omgang met hem
gehad tot mijn dertigste jaar. Toen ben
ik naar Dinther gegaan.'
Antoon Raaijmakers stond van 8 mei 1882
tot 2 september 1884 aan de Zijtaartse
school. Volgens Karel van Eert stond Hein
van Zutphen in de andere klas. In die
jaren was er naast de hoofdonderwijzer
steeds één andere onderwijzer, niet
twee. Was Hein een kwekeling? Het kan ook
zijn dat Karel zich vergiste. Er was wel
een Hein van Zutphen onderwijzer in
Zijtaart van 22 december 1893 tot 16
november 1895.
|
Mededeling Marc van
den Berkmortel dd. 4-1-2015 |
|
Adrianus van de Ven was onderwijzer in Beek en Donk,
daarna schoolhoofd in Zijtaart. Hij was ook dirigent van
het kerkkoor. Adrianus, van wie bekend was dat hij nooit
in de kroeg kwam, gaf in Veghel wiskundeles bij de
nonnen, drie keer per week. Hij ging te voet. Op
aandringen van de kinderen kocht hij een fiets. Die
stalde hij bij kennissen aan de rand van Veghel, want
hij durfde niet te fietsen in het drukke verkeer! De
fiets werd vrij gauw gestolen. Adrianus was
opgelucht...er is nooit een nieuwe fiets gekomen! In
Zijtaart is een straat naar hem vernoemd: de meester Van
de Venstraat.
Kinderen van Adrianus en Anna
Maria:
1.Wilhelmina Johanna Francina (Mien) , *Zijtaart
29-6-1890 +Gronsveld 9-12-1951
2.Franciscus Wilhelmus
Josephus (Frans), *Veghel 22-3-1892 +Berndijk
19-9-1958
3.Johanna Maria Barbara (Jo), *Veghel 9-5-1894,
Oss 31-12-1994
4.Barbara Anna Maria, *Zijtaart 29-4-1899
+Veghel 1-5-1987
|
BHIC toegang 7698, inv. nr. 2358/2394. |
|
Hoofd der school in Zijtaart: Adrianus van de Ven,
geboren 25-1-1856 te Sint Oedenrode, haalde hoofdakte te
Breda op 16 augustus 1884, benoemd op 5 november 1884.
Vorige betrekking te Sint-Oedenrode van 5 november 1875
tot 20 februari 1877 en te Beek en Donk van 22 februari
1877 tot 1 november 1884. Vrije woning met tuin.
|
BHIC, Kantongerecht Veghel,
toegang 42 inv. nr. 25 vonnis 3259 dd. 11-12-1884 |
|
Cornelis van den Bogaard, 42
jaar, arbeider, geboren te Esch en wonende op Zondveld (Jekschotstraat
20). Hij had op 21 november op Jekschot groen eiken
en beukenhout afgesneden en zich toegeëigend. Hij kreeg
8 dagen gevangenisstraf.
|