Foto's Huizen Kroniek

Kroniek van het jaar 1884


GA Veghel, inv. nr. 26, fol. 4v.   Het raadslid Van der Linden vestigde er op 7 januari 1884 de aandacht op dat al 15 maanden geen aanslagbiljetten voor schoolgeld zijn uitgereikt aan de school in Zijtaart. Als het schoolgeld geregeld, elke drie maanden, wordt ingevorderd kan iedereen goed betalen, terwijl dit in veel gevallen moeilijk wordt als men voor een heel jaar tegelijk moet betalen. De burgemeester beloofde dit te onderzoeken.

PA Zijtaart, parochiememoriaal.   Op 16 januari 1884 werd in de parochie Zijtaart het broederschap van de H. Franciscus Xaverius opgericht.

BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 24 vonnis 2949  d.d. 3-4-1884   Cornelis van den Boogaard, 45 jaar, landbouwer op Zondveld (Jekschotstraat 20), had op 8 maart 1884 op de openbare weg gereden met de hondenkar zonder dat de hond een muilkorf op had.. Een gulden boete.

PA Zijtaart, parochiememoriaal.   De assistent van pastoor Clercxs, priester Martinus Sloots, vertrok rond Pasen 1884 naar Berchem bij Oss, waar hij kapelaan werd. Zijn opvolger was Joannes Timmers, geboren te Boekel.

BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 24 vonnis  3040  d.d. 27-5-1884   Antoon van Eert, 17 jaar Gerarduszoon wonende op Zondveld (Krijtenburg 6), had op den Biezen zijn schapen laten grazen langs de openbare weg.  Drie gulden boete.

PA Zijtaart, parochiememoriaal.   In 1884 werd voor de kerk een zwart antipendium en en zwart bekleedsel voor het Tabernakel bij uitvaarten aangeschaft. Ook werd er een hek van geslagen ijzer voor het kerkhof en langs de pastorie geplaatst.

Willem van Stiphout, Uit ’n dagboek van een verhuizer (Oirschot, oktober 1984) 12-13.    Willem van Stiphout (geboren in 1919) hoorde het volgende  verhaal toen hij 6 jaar oud was, van zijn grootmoeder Barbera van Eerdt. Het moet zich rond 1884 afgespeeld hebben: Op het begin van de heide naar Lieshout woonde een heks. Die had een kroeg en als je niet aanleggen wilde, gebeurde er wat met je verder in de heide. Barbera vertelde dat ze er een keer met haar ouders langs kwam. Barbera´s vader Gerard van Eerdt dacht er niet aan om daar aan te leggen, want wat zou er gebeuren? Niets! Hij kwam nooit in een kroeg en waarom zou hij nu van schrik daar aan gaan leggen. Nee, doorvaren zouden ze! Alleen Barbera keek met angstige ogen of er iets te zien was bij die kroeg. Ze waren nauwelijks voorbij, of er kwam een lange magere roodharige vrouw voor de perkamente ongeverfde raam. Toen ging een knarsende deur open en uit de wijd geopende mond, waarboven een grote neus, kwam een krijsend geluid: “Dat zal je berouwen.” Allen keken recht vooruit, behalve Barbera, die trok het zich aan, die had er teveel van gehoord. Ze mocht er niet over praten, door de anderen werd er mee gespot. Ver in de heide gebeurde het: het wiel liep van de kar. Barbera viel in het mulle zand, het paard kon maar net de kar staande houden, een paar vuisten kwamen omhoog, er werd hard gepraat, maar er moest hard gewerkt worden, om weer verder te komen.

BHIC, KR Veghel, toegangsnr. 42, arch. nr. 24, foto 2763.

  Egidius van Lith, 82 jaar, landbouwer en winkelier wonende te Zijtaart werd op op 23 juni 1884 bekeurd omdat zijn hond voor de hondenkar geen muilkorf aan had. Hij kreeg een boete van één gulden.

BHIC, Kantongerecht Veghel toegang 42 inv. nr. 24 vonnis 3096  d.d. 8-7-1884   Christiaan Jonkers, 17 jaar, schaapherder wonende op Krijtenburg onder Sint Oedenrode, had Heeft zijn schapen laten lopen op andermans grond. Gerardus van de Laar, 26 jaar en Cornelis van Rooij getuigen voor de rechtbank dat Christiaan de schapen opzettelijk heeft laten grazen op een perceel van Piet van de Laar op het Everse, waarop naast schaarhout ook gras groeide. Drie gulden boete.

BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 24 vonnis 3077  d.d. 17-7-1884   Egidius van Lith, 82 jaar herbergier te Zijtaart (Pastoor Clercxstraat 25). In Veghel op 25 juni aangehouden met zijn hondenkar welke niet van muilkorf was voorzien.  F. 3,- boete.

GA Veghel, inv. nr. 26, fol. 17 en 17v,   Op 1 augustus 1884 werd de Zijtaartse hoofdonderwijzer Jan Peter Niesen overgeplaatst naar de school in de kom van Veghel, waar hij een jaarwedde kreeg van f 900. Een maand later waren er nog geen sollicitanten op deze vacataure, zodat men de jaarwedde verhoogde van f 750 naar f 800.

BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 24 d.d. 1884   Gerardus van de Leest, 14 jaar wonende op Krijtenburg onder Veghel, had op 24 juni  en 4 augustus schapen laten grazen op grond van Piet van de Laar op het Evertse. Tweemaal drie gulden boete.

GA Veghel, inv. nr. 26, fol. 17v en 20.   Op 2 september 1884 vertrok ook onderwijzer Antonius Raaijmakers vanwege benoeming elders. Op 14 oktober 1884 werd Theodorus Godefridus Thijssen als zijn opvolger benoemd.

GA Veghel, inv. nr. 26, fol. 22v.   Op 30 oktober 1884 droeg de schoolopziener Adrianus van de Ven, geboren te Sint-Oedenrode en wonende te Beek en Donk, voor als hoofdonderwijzer te Zijtaart. Hij werd door de gemeenteraad op 5 november 1884 met algemene stemmen benoemd. Volgens een van zijn oud-leerlingen, Karel van Eert, was hij een paar dagen eerder al feestelijk ingehaald op Zijtaart. Meester van de Ven zou zijn hele loopbaan aan de Zijtaartse school blijven werken. Er werd in Zijtaart in 1967 een straat naar hem genoemd.

Karel van Eert, 'Oude Herinneringen', in Brabants Dagblad d.d. 1961.   Karel van Eert schreef in 1961: Ik ben op 19 augustus 1877 in Zijtaart geboren (..). Toen ik 6 jaar oud was ging ik naar de oude school waarin twee klassen waren voor meisjes en jongens. In mijn klas was toen onderwijzer Antoon Raaijmakers, een zoon van Tienus Raaijmakers, de Klaverboer noemde men hem toen. In de andere klas was Hein van Zutphen onderwijzer, die toen nog bij zijn ouders in Zondveld woonde. Ik herinner mij nog dat ik als kleine jongen op 3 november 1884 met ons heel schoolpersoneel, meisjes en jongens met vlaggetjes gewapend een nieuwe meester gingen afhalen bij de herberg van Hanneske van Lith op Zondveld, deze was daar gezeten op een boerenhuifkar met zijn ouders gearriveerd, waar wij toen hoorde dat het een hoofdonderwijzer was, welke van Beek en Donk kwam, en zijn naam Adrianus van de Ven was. Daar de Zondveldse dijk een barre zandstraat was, geleek het wel of er een kudde schapen liep, een en al stof met al die schoolkinderen toen wij daar met de meester overkwamen. Van Zondvelds herberg tot aan de kruisweg die naar het Hool in Keldonk en naar de Hogen Biezen loopt was het nog aan weerszijden van de Zondveldseweg puur heide, waar wij 's winters gingen schaatsen. Soms lang aan een stuk was daar ijs. Soms met die lange winters van vroeger wel maandenlang.

Meester Van de Ven scheen een goede leerkracht te zijn, want al gauw ging de meester les geven bij de Eerwaarde Zusters te -Veghel. Ook kwamen twee zoontjes van Frans Manders, de graanhandelaar, bij meester Van de Ven op Zijtaart les halen. Alex en Harrie (meen ik) kwamen gewoonlijk uit Veghel te paard. Tot mijn twaalfde jaar ben ik bij meester van de Ven naar school gegaan. Toen moest ik mee naar de molen, doch later heb ik nog veel omgang met hem gehad tot mijn dertigste jaar. Toen ben ik naar Dinther gegaan.'

Antoon Raaijmakers stond van 8 mei 1882 tot 2 september 1884 aan de Zijtaartse school. Volgens Karel van Eert stond Hein van Zutphen in de andere klas. In die jaren was er naast de hoofdonderwijzer steeds één andere onderwijzer, niet twee. Was Hein een kwekeling? Het kan ook zijn dat Karel zich vergiste. Er was wel een Hein van Zutphen onderwijzer in Zijtaart van 22 december 1893 tot 16 november 1895.

Mededeling Marc van den Berkmortel dd. 4-1-2015   Adrianus van de Ven was onderwijzer in Beek en Donk, daarna schoolhoofd in Zijtaart. Hij was ook dirigent van het kerkkoor. Adrianus, van wie bekend was dat hij nooit in de kroeg kwam, gaf in Veghel wiskundeles bij de nonnen, drie keer per week. Hij ging te voet. Op aandringen van de kinderen kocht hij een fiets. Die stalde hij bij kennissen aan de rand van Veghel, want hij durfde niet te fietsen in het drukke verkeer! De fiets werd vrij gauw gestolen. Adrianus was opgelucht...er is nooit een nieuwe fiets gekomen! In Zijtaart is een straat naar hem vernoemd: de meester Van de Venstraat.

Kinderen van Adrianus en Anna Maria:

1.Wilhelmina Johanna Francina (Mien) , *Zijtaart 29-6-1890 +Gronsveld 9-12-1951
2.Franciscus Wilhelmus Josephus (Frans), *Veghel 22-3-1892 +Berndijk 19-9-1958
3.Johanna Maria Barbara (Jo), *Veghel 9-5-1894, Oss 31-12-1994
4.Barbara Anna Maria, *Zijtaart 29-4-1899 +Veghel 1-5-1987

 
BHIC toegang 7698, inv. nr. 2358/2394.   Hoofd der school in Zijtaart: Adrianus van de Ven, geboren 25-1-1856 te Sint Oedenrode, haalde hoofdakte te Breda op 16 augustus 1884, benoemd op 5 november 1884. Vorige betrekking te Sint-Oedenrode van 5 november 1875 tot 20 februari 1877 en te Beek en Donk van 22 februari 1877 tot 1 november 1884. Vrije woning met tuin.

BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 25 vonnis 3259  dd. 11-12-1884   Cornelis van den Bogaard, 42 jaar, arbeider, geboren te Esch en wonende op Zondveld (Jekschotstraat 20). Hij had op 21 november op Jekschot groen eiken en beukenhout afgesneden en zich toegeëigend. Hij kreeg 8 dagen gevangenisstraf.

Bouwstijlen - Thema's - Groei - Organisaties - Veldnamen
Afkortingen - Toelichting verenigingen - Toelichting Huizen - Toelichting Kroniek - Downloads