Foto's Huizen Kroniek

Kroniek van het jaar 1688


R93, fol. 76 en fol. 76v (20-5-1688).  

Het was de bedoeling dat de inwoners van Veghel hun koren op de Veghelse windmolen lieten maken, dat vond de graaf van Berlo, de eigenaar van de Veghelse windmolen tenminste. De Coeveringse Molen was met een poot in Veghel gebouwd, en dat gaf ook maalrechten in Veghel. Reden voor problemen. De Graaf van Berlo was in dienst van de Verenigde Provincien, als kolonel in het leger gaf hij leiding aan regiment paarden. In 1688 liet hij zijn soldaten in de gaten houden wie er koren lieten malen op de Coervingse molen.

Op 20 maart 1688 zag een van die soldaten, Johan Artus, toen hij onderwas was van ‘den hoeck genaemt Sontfelt’ naar Veghel een “peert ende kar vol geladen met gemalen kooren, comende daer mede van de Coeverinckse molen”. De voerman was Claes Ariens, zoon van de pachter van de hoeve Klein Zijtaart (nu: Leinserondweg 20). Soldaat Johan Artus zei: “Cammeraet, waerom vaert gij naer de Coeverinckse molen toe en waerom comt gij niet op de Vechelse molen die alle de lasten int dorp moet betaelen?” Claes antwoordde: “Dat wil mijn heerschap den heer van Baexen hebben, dat wij daer te molen sullen varen,”  en ook: “Ghij kont doen dat ghij wilt, daer staet peert en kaar dat kont ghij mede nemen.” De kar werd niet in beslag genomen, maar de volgende kar wel.

Op 20 mei 1688 verklaarde Jan Goorts den Zeeldraijer, inwoner van Veghel, oud ongeveer 70 jaren, lasthebber van de heer Hendrick van Baexen, heer van Westmeerbeeck (eigenaar van de hoeve Klein Zijtaart), dat hij op 11 mei 1688 “is geweest op den Koeverinckse molen met agt vaten rogge ende een vat voeder kooren, ende die daer laeten breecken ende malen ende daer gemalen sijnde, met dat meel wederom is gekert ende gevaren naer huys toe.” Op de grens can Sint-Oedenrode en Veghel, op de molenweg vroeg een soldaat van de graaf van Berlo, genaamd La Montangni, hem “waerom dat hij daer ter molen voerden ende niet op de Vechelse molen en quam, en zeijde: “Zo ghij sult mede vaeren naer Vechel toe.” De soldaat sloeg hem in zijn gezicht. Hij moest mee naar het kasteel Frisselstein in Veghel, waar zijn meel afgeladen werd, en hem verteld zonder meel naar huis te gaan. Op de 19de heeft hij zijn meel weer opgehaald, zonder schade of boete.

 

Bouwstijlen - Thema's - Groei - Organisaties - Veldnamen - Attestaties
Afkortingen - Toelichting verenigingen - Toelichting Huizen - Toelichting Kroniek - Downloads